Nieuws

Frankrijk
Donderdag, 11 september '25 via Railtech

Staking
317
Webmaster

De Franse “Block Everything”-protesten zorgden woensdag voor wijdverspreide verstoringen op het spoor. Sabotage, stakingen en spontane acties zorgden er samen voor dat de belangrijkste lijnen werden platgelegd: kabels werden in brand gestoken, sporen werden bezet en de drukste hub van Parijs moest sluiten. SNCF is een onderzoek gestart naar meerdere “daden van kwaad opzet”.

De “Blokkeer alles” mobilisatie begon als een grotendeels geïmproviseerde oproep op sociale media, maar sneeuwde uit tot een landelijke stakings- en protestbeweging die steun kreeg van vakbonden zoals de machtige CGT en Solidaires. Hoewel de onrust deels werd gekanaliseerd via bestaande stakingsaankondigingen, was een groot deel ervan gedecentraliseerd en gedreven door de woede van het publiek over de bezuinigingsplannen van de regering en het groeiende wantrouwen in de politieke instellingen; de Franse regering zelf was immers slechts twee dagen eerder ten val gebracht met het afzetten van premier François Bayrou vanwege zijn bezuinigingsvoorstellen.

Het resultaat van de landelijke protesten was een lappendeken van lokale blokkades, marsen en vakbondsacties, die het meest zichtbaar waren bij de spoorwegen. Door stakingen van spoorwegpersoneel, spoorbezettingen en sabotage werden duizenden reizen onderbroken en kwam het Fransetransportsysteem de hele dag onder druk te staan.

Minister van Binnenlandse Zaken Bruno Retailleau schatte de nationale opkomst op bijna 200.000, wat hij een “aanzienlijke mobilisatie” noemde, hoewel de schattingen van de vakbonden hoger lagen. SNCF en RATP hadden beide passagiers van tevoren gewaarschuwd voor grote verstoringen, maar de gebeurtenissen van die dag gingen veel verder dan gepland.


Sabotage en veiligheidsincidenten
Het meest dramatische incident vond plaats in Occitanie in het zuiden van Frankrijk om 04:30 toen een brand werd gesticht in de seinpalen van de SNCF op de lijn Toulouse-Auch. “Een kabelbrand onderbrak het verkeer… de brand kon vrij snel worden geblust,” zei minister van Binnenlandse Zaken Bruno Retailleau. Wat de SNCF echter een “kwaadwillige daad” noemde, zorgde ervoor dat al het verkeer op de regionale lijn tot 05:00 uur de volgende ochtend werd onderbroken.

Soortgelijke gevallen werden gemeld in het westen op de lijn Bordeaux-Agen en verder naar het zuiden op de lijn Marmande-Agen, waar doorgesneden kabels het verkeer verstoorden en reparaties tot in de middag duurden. In het noordwesten troffen spoorwegbeveiligingsteams pallets aan die direct op het spoor waren geplaatst tussen Rennes en Redon, nog een incident dat werd beschouwd als opzettelijke obstructie.

Door de onrust werden treinen ook opgeschort op het drukste knooppunt van het land, Châtelet-Les Halles in het centrum van Parijs. In de hoofdstad werden de regionale RER A, B en D treinen, evenals de metrolijnen 1, 4, 11 en 14 gesloten nadat onrust in het omliggende Forum des Halles de politie dwong het station af te sluiten. In het noordwesten leidden spoorbezettingen in Cherbourg (Normandië) en Valence-Ville (Auvergne-Rhône-Alpes) tot korte onderbrekingen voordat de politie de locaties ontruimde.

Demonstranten probeerden ook enkele van de belangrijkste spoorwegknooppunten in Frankrijk plat te leggen. In Parijs probeerde een menigte van ongeveer 1.000 mensen Gare du Nord binnen te dringen, terwijl er ook pogingen tot overname werden gemeld in Marseille en Montpellier. “Pogingen om verschillende stations te bestormen … werden verhinderd door de politie,” zei SNCF, eraan toevoegend dat “er een onderzoek loopt naar de kwaadwillige daden en SNCF Réseau een klacht zal indienen.” Het ministerie van Transport noemde nog meer incidenten, waaronder een met hangsloten afgesloten stationspoort in Île-de-France en vuurwerk dat op een spoor werd afgestoken.


Geplande stakingsdienst SNCF
Naast de sabotage en protestacties hadden de SNCF en RATP zich al voorbereid op ernstige verstoringen door stakingen. In een verklaring voorafgaand aan de staking waarschuwde Transilien SNCF Voyageurs dat het treinverkeer op 10 september “verstoord” zou worden en adviseerde reizigers “die dat kunnen” om “hun reizen te beperken” en “de voorkeur te geven aan telewerken”.

Het plan omvatte een volledige vermindering van de diensten op sommige RER D-takken, verminderde frequenties op RER C, E en verschillende Transilien-lijnen, en minimale diensten op R en H. Het RER B reed op halve capaciteit in het noorden en twee derde in het zuiden, hoewel de verbinding met Gare du Nord behouden bleef. Alleen RER A en lijn V zouden normaal rijden.

In Lille reed in de ochtendspits slechts één van de vier TER’s vanuit Lille-Flandres, met annuleringen van 30-40% in Hauts-de-France, Occitanie en Auvergne-Rhône-Alpes. Marseille had te maken met half-service op de TER en Intercités Bordeaux-Marseille diensten, hoewel de TGV’s normaal reden.


De economische kosten ‘waren het punt’
De omvang van de verstoring heeft waarschijnlijk zware kosten met zich meegebracht voor zowel het bedrijfsleven als de transportsector. Het Ministerie van Transport beschreef “schades”, variërend van branden en kabelonderbrekingen tot blokkades, en waarschuwde dat “elk uur onderbreking verlies voor de economie betekent”. De minister van Binnenlandse Zaken zou later beweren dat “degenen die het land wilden blokkeren verslagen waren”, maar het was onmogelijk om de domino-effecten op de logistiek en de Franse economie te negeren.

Vakbondsleiders voerden aan dat het juist om de verstoring ging. Algemeen secretaris Sophie Binet van de CGT vertelde RTL dat “we meer dan 250.000 deelnemers in het hele land hebben geteld” en dat “meer dan 1.000 stakingsacties” zijn geregistreerd. “De eisen van deze mobilisatie zijn dezelfde als die van ons – sociale rechtvaardigheid en het verwerpen van deze bezuinigingsbegroting,” zei Binet, die volhield dat de verstoring haar doel had bereikt.