Nieuws
Minister Crucke dringt aan op lokale tewerkstelling bij productie van nieuwe treinen NMBS
België
Donderdag, 24 juli '25 via VRT NWS
Politiek
258
Webmaster
De Raad van Bestuur van NMBS herbevestigde vandaag zijn keuze om 180 treinen te bestellen bij de Spaanse treinenbouwer CAF. Die beslissing is omstreden omdat het concurrerende Franse bedrijf Alstom die treinen in Brugge of Charleroi zou kunnen produceren.
Minister van Mobiliteit Jean-Luc Crucke (Les Engagés) "neemt nota van dit besluit" en benadrukt dat dit een autonome beslissing van NMBS is. Wel dringt hij erop aan om de productie van deze grote bestelling niet volledig in het buitenland te laten plaatsvinden: "Ik verwacht dat dit contract de Belgische economie ten goede komt op het vlak van werkgelegenheid, onderaanneming en industriële innovatie. De onderhandelingen moeten zich nu op die richting concentreren."
De offerte van CAF maakte melding van een beroep op lokale leveranciers. NMBS vraagt nu aan het Spaanse bedrijf om dat te concretiseren.
"Doodsteek voor Alstom Brugge"
Alstom, de Franse treinbouwer met een fabriek in Brugge en Charleroi, vocht eerder de beslissing voor CAF aan bij de Raad van State en grijpt nu dus opnieuw naast de bestelling. De vakbonden van Alstom Brugge roepen de NMBS en de politiek nu op om in de uitvoering van deze aanbesteding productie vast te leggen in eigen land.
Anders vrezen de vakbonden voor de toekomst van hun bedrijf en die van de hele regio. Volgens de christelijke vakbond ACV en de socialistische vakbond ABVV betekent de keuze voor CAF "de doodsteek" voor Alstom in Brugge. "Dit zal opnieuw een klap zijn voor de industrie in de regio na de aankondigingen van sluitingen bij Balta en Soliver."
Harde kritiek uit politieke hoek
Ook Kamerlid Franky Demon (CD&V), zelf uit Brugge, betreurt de keuze voor een Spaans bedrijf: "Het is tragisch, want dit is overheidsgeld. Dan moet je ook oog hebben voor de sociale- en economische gevolgen. Vandaag zullen 600 gezinnen uit Brugge zich afvragen hoe het zo ver is kunnen komen."
Daar sluit collega-Kamerlid en mede-Bruggeling Annick Lambrecht (Vooruit) zich bij aan: "Het is onbegrijpelijk dat men in zo'n zware economische tijden lokale tewerkstelling niet laat spelen. Dit is wel overheidsgeld waar de NMBS mee werkt, men dreigt dat te vergeten."
PVDA noemt de beslissing "een fatale klap voor de lokale tewerkstelling". "Het is ronduit schandalig dat een Belgisch overheidsbedrijf ervoor kiest om honderden lokale jobs op te offeren, terwijl alle nodige expertise hier aanwezig is", aldus Sofie Merckx, fractieleider voor PVDA in de Kamer, "de regering én de traditionele partijen dragen hierin een grote verantwoordelijkheid".
Vlaams Belang vindt de keuze voor CAF "onbegrijpelijk en onaanvaardbaar". De intentie van NMBS om CAF te verzoeken een deel van de productie in België te houden, noemt de partij "louter een zoethoudertje voor de lokale werknemers van Alstom zonder garanties."
Ook MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez harde kritiek op de keuze van NMBS en spreekt op X van "een duidelijke anti-Alstomkeuze". "Men moet achteraf niet komen klagen als we onze laatste industriële sites zijn kwijtgeraakt", voegt hij eraan toe.
Lokale tewerkstelling meerekenen bij openbare aanbesteding?
Demon en Lambrecht vinden dat de NMBS de Europese aanbestedingsregels te strikt volgt en verwijzen allebei naar landen als Frankrijk en Duitsland om te bewijzen dat dat niet moet. Daar wordt er volgens hen meer rekening gehouden met lokale socio-economische gevolgen, zoals tewerkstelling. Ook PVDA vraagt meer aandacht voor het behoud van lokale werkgelegenheid en productie bij openbare aanbestedingen.
Voka West-Vlaanderen doet een soortgelijke oproep en zegt dat overheidsopdrachten meer moeten zijn dan een kostenberekening: "Ze zijn een strategisch instrument om lokale tewerkstelling en economische groei te bevorderen."
Minister Crucke verdedigt de NMBS en stelt dat "de essentie van een Europese aanbesteding is dat de selectie gebeurt op basis van de algemene prestaties, zonder nationale voorkeur."
Banden met Israël
Een ander punt van kritiek op de keuze voor CAF zijn de activiteiten van de Spaanse treinbouwer in illegale nederzettingen in Jeruzalem. Daar zou CAF meewerken aan de Jerusalem Light Rail, een infrastructuurproject dat illegale Israëlische nederzettingen in Oost-Jeruzalem verbindt met het stadscentrum.
NMBS voegde vandaag expliciet de eis toe aan CAF om het internationaal recht en de mensenrechten te respecteren. De partij Groen reageert daarop tevreden, maar blijft waakzaam: "Wanneer de onderhandelingen rond zijn, willen wij staalharde garanties dat CAF weg is uit de Israëlische gebieden vooraleer het order effectief geplaatst wordt."
Reacties